ERF is trotse 'Lighthouse Farm'

Wageningen University & Research heeft ERF toegevoegd aan een wereldwijd netwerk van vooruitstrevende boerenbedrijven die op een duurzame manier voedsel produceren.

Al enige tijd werkt Rogier Schulte, hoogleraar Farming Systems Ecology, aan een netwerk van Lighthouse farms die dienen als wereldklaslokaal en laboratorium voor het ontwikkelen van duurzame landbouwsystemen.

Individuele oplossingen per regio

'Wat voor landbouwsystemen hebben we in 2050 nodig om genoeg voedsel te produceren binnen de grenzen die onze planeet stelt?' vroeg Schulte zich af. Wageningen University & Research (WUR) startte daarom met het aan elkaar verbinden van een mozaïek van zulke geoptimaliseerde systemen.

Schulte: 'De grote uitdaging is om wereldwijde landbouwsystemen zo te transformeren dat ze bijdragen aan de voedselzekerheid en efficiënt gebruik maken van hulpbronnen. De systemen moeten ook zorgen voor stabiliteit en veerkracht en zo min mogelijk impact hebben op het milieu. Hiervoor zijn individuele oplossingen nodig voor individuele boerderijen en regio's. Oplossingen die rekening houden met verschil in cultuur, klimaat en lokale omstandigheden.' 

Wereldwijd netwerk Lighthouse Farmers 

'Om de wereld in 2050 te kunnen voeden moet de landbouw snel verduurzamen', zegt  Schulte bij zijn inauguratie Redesigning Sustainable Foodscapes aan de WUR op donderdag 12 december. De traditionele manier van wetenschappelijk onderzoek (namelijk stapje voor stapje verbeteren) gaat daarvoor te traag, zo betoogt hij: 'Mijn leerstoel Farming Systems Ecology specialiseert zich in welke oplossingen in 2050 nodig zijn en hoe we daar zo snel mogelijk komen.' Om te bewijzen dat deze aanpak werkt, vond Schulte wereldwijd elf boeren die al aan de status quo ontsnapt zijn. Lighthouse Farmers noemt hij ze, boeren met een vuurtorenfunctie voor hun collega’s. De lighthouse farmers bevinden zich over de hele wereld; o.a. een industriële veehouderij in Letland een stadsboerderij op Cuba, gemeenschappelijk landbeheer in de droogte van Ethiopië en nu ook in Nederland met de grootschalige opzet van strokenteelt door ERF in Flevoland.

"Lighthouse farmers zijn nieuwsgierig en ze hebben de unieke vaardigheid om hun uitdagingen niet alleen als probleem te zien." 

Rogier Schulte

'De boeren komen van verschillende continenten, maar hebben toch veel gemeenschappelijk,' zegt Schulte. 'Wat ze in elkaar herkennen is dat ze niet bang zijn om te falen. Ze zijn nieuwsgierig en ze hebben de unieke vaardigheid om hun uitdagingen niet alleen als probleem te zien. Ze weten problemen zelfs om te zetten in voordelen. Kortom, het zijn rasechte ondernemers. Duurzaamheid is voor hen niet een eindstation, het is een ‘way of life’, een middel om hun bedrijfsvoering rond te krijgen.'

Testlocaties als bron van inspiratie en nieuwe kennis

De Lighthouse farms stellen boeren, onderzoekers, stakeholders en studenten in staat om circulaire landbouw (kringlooplandbouw die draait op het principe dat alle biomassa optimaal wordt gebruikt) te verbeteren. Deze testlocaties dienen ook als een bron van inspiratie en nieuwe kennis. 'Mijn leerstoel ontwikkelt de komende jaren manieren om deze bedrijfssystemen te ontwerpen. En de gereedschappen om het management van die bedrijven te structureren. We leveren bovendien studenten die kunnen helpen deze bedrijven op te zetten. We vertellen hen niet hoe een duurzaam bedrijf eruit ziet in – zeg – de draslanden van Zambia. We geven studenten de bagage om daar heen te gaan en zelf uit te zoeken wat in die specifieke situatie zou kunnen werken,' aldus Schulte. 

11e Lighthouse Farm is in Nederland: biologisch bedrijf ERF in Flevoland 

ERF is als 11e Lighthouse Farm toegevoegd aan dit netwerk. Als grootste private biologische boerenbedrijf in Nederland, geeft de 1800 hectare teeltoppervlakte ERF de mogelijkheid om moderne technieken toe te passen in de teelt en verwerking. De arealen langs de stadsranden geven stadsinwoners de gelegenheid de voedselproductie te beleven zonder de nadelen te ervaren van chemische gewasbescherming. De grote teeltoppervlakte geeft ERF ook de gelegenheid een leidende rol op zich te nemen in duurzame voedselproductie en hier verschillende experimenten in op te zetten. Een meerjarige grootschalige toepassing van verschillende uitvoeringen van strokenteelt, is daar een belangrijk voorbeeld van. 

Inauguratie en uitwisseling tussen jonge Europese boeren

Samen met de andere tien vertegenwoordigers van de bedrijven uit het wereldwijde Lighthouse Farm-netwerk, nam Jaco Burgers van ERF plaats bij Rogier Schulte op het podium tijdens zijn inaugurele rede.  Naast ERF haalde Schulte de andere lighthouse farmers voor zijn inauguratie ook naar Nederland. In de dagen voorafgaand aan de oratie ontmoetten zij elkaar voor het eerst en was er ook een ontmoeting en uitwisseling met veertig jonge Europese boeren van CEJA (de Europese koepelorganisatie van o.a. het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt). Samen creëerden zij nieuwe netwerken en brachten zij de kennisagenda voor jonge boeren onder woorden. Bijvoorbeeld het vraagstuk hoe duurzaamheid een motor in plaats van een beperking tot groei kan worden.

Gebaseerd op bronartikelen van Wageningen University & Research (WUR).
Foto Strokenteeltperceel: ERF
Foto Rogier Schulte en beeld Lighthouse Farm Network: WUR